Leverancier in de kijker
Bijenproducten van de Bijengaard
Anja en Koen wonen samen met hun dochters en border collie Gust in het landelijke Viane, deelgemeente van Geraardsbergen. Ze genieten daar van de prachtige natuur en dragen er graag zorg voor.
BEE the Change
10 jaar geleden kwamen Anja en Koen tot het besef dat de honingbijen in gevaar waren en dat het hoog tijd was om iets te doen. Ze besloten hun steentje bij te dragen door een imkercursus te volgen via de lokale imkersvereniging « Ons Denderbieken ». Dit gaf hen voldoende kennis en inzichten om aan de slag te gaan. En van het ene kwam het andere: interesse werd vlug passie. In de tuin bouwden ze een bijenhal.
In 2015 werd de stap gezet om hun eigen lokaal bedrijf « Bijengaard » op te richten. Momenteel hebben Anja en Koen 15 bijenkasten staan. Ze stellen alles in het werk om lokaal en ethisch te ondernemen.
Lekkere en natuurlijke honing
De honing van de Bijengaard is 100 % natuurlijk, koud geslingerd en onbewerkt. Alle enzymen, vitaminen blijven op deze manier intact.
Van bijen tot honing
Anja en Koen slingeren 2 maal per jaar. De samenstelling en de smaak van de honing is afhankelijk van welke drachtplanten hun bijen in een straal van 3 km rond de woning vinden.
- In mei is er de lentehoning. De bijen halen dan de nectar van de voorjaarsbloemen zoals krokussen, paardenbloemen, sneeuwklokjes, … en van de fruitbomen, wilgen, meidoorn …
- In juli is er dan de zomerhoning. De bijen verzamelen dan nectar uit klavers, zonnebloemen, phacelia, linde,…
Respect voor bijen en ecosysteem
Met hun manier van imkeren staat niet de productie centraal maar wel de bijen. Het is een gouden regel om alle producten die de bijen voortbrengen rechtvaardig met hen te delen omwille van het welzijn van de bijenkolonie.
Daarom nemen Anja en Koen niet alle honing af: het kost de bijen veel energie om tot het zoete goud te komen. Bij het bloeien van de eerste fruitbomen, begin april, worden honingzolders geplaatst zodat de bijen daar reserves kunnen stockeren. Als de meidoorn uitgebloeid is halen ze de honingzolders eraf om de lentehoning te slingeren.
Bij het einde van de bloei van de linde, rond eind juli, worden de zolders afgenomen voor het slingeren van de zomerhoning. Er is vervolgens een rijping van een week en dan wordt er geroerd tot er een fijne en smeuïge structuur ontstaat.
Wat brengt de toekomst?
Anja en Koen hebben geen uitbreidingsplannen maar wensen alles in het werk te stellen om de kwaliteit van hun producten te behouden met steeds dezelfde aandacht voor de natuur en de bijenpopulatie. In hun aanpak willen ze hun voetafdruk zo klein mogelijk houden. Dit is de rode draad in hun verhaal en het vertaalt zich tot in de kleinste details: de houten kratten worden eigenhandig gemaakt door Koen’s papa en voor de verpakking van de producten wordt resoluut gekozen voor duurzaam materiaal: zelfs de gedroogde bloemetjes ter versiering van de pakjes komen uit hun eigen tuin! Alles draait om de eenvoud: « Less is more ».
Wil je meer weten over de Bijengaard? Ga alvast een kijkje nemen op hun website.
Cosmetica en bijenproducten
Anja en Koen hebben geleerd dat bijen niet alleen voor de bestuiving van groenten en fruit zorgen maar dat honing, bijenwas en propolis ook kunnen gebruikt worden voor vele doeleinden. Zo groeide het idee om gezonde verzorgings- en cosmeticaproducten te maken met hun eigen bijenproducten: lippenbalsem en bruisballen.
De ontzegelwas (D.w.z. de dekseltjes op de honingraten, die ze eraf halen bij het slingeren) is een prachtig en zuiver goedje. Ze gebruiken het voor het impregneren van linnen. Zo maken ze een waterdichte bijenwasdoek, een duurzaam alternatief voor plastic folie.
De bijenwas is ook ideaal voor hun kaarsen die gegoten of gerold zijn. Heel leuk om te doen en tevens veel gezonder omdat er geen paraffine aan te pas komt.
Afzet van de honing en andere bijenproducten
Anja en Koen bieden hun producten rechtstreeks aan de consument aan of via lokale winkels zoals tBruut. Ambachtelijk en authentiek ondernemen is voor hen belangrijk, ze waren daarom ook geraakt door ons inclusief verhaal.
Anja, sociaal werkster van opleiding, is zelf ook werkzaam in de sociale sector en biedt ondersteuning aan personen met een beperking bij het inclusief wonen.
De kruidenthee van Marguerite Eyben
FRANCINE GODDERIE 07/03/2023
Kruidenthee? Ja, blaadjes en bloemen laten trekken in heet water. Hier gaat het om een mengsel van 100 % biologische bloemen en blaadjes plaatselijk gekweekt in … Herne. Van korte keten gesproken… De kruidentheeën van Marguerite bevatten enkel producten uit de lokale biotoop zonder enige exotische plant.
Het assortiment dat Marguerite aanbiedt bestaat voorlopig uit 5 kruidentheeën waarvan de namen de verbeelding prikkelen en soms een glimlach op onze lippen toveren …
- ‘L’essence dans le booster’ of … ‘Give me power’
- ‘Chauffe Marcel’ of …‘We geven er een lap op’
- ‘J’ai la mémoire qui flanche’ of … ‘Een geheugensteuntje nodig ?’
- ‘L’espace bleu entre les nuages’ of … ‘Blauw zo hemelsblauw … het kan niet mooier zijn’
- ‘Tous nos rêves’ of …‘Vang je dromen’
Daarnaast zijn er ook medicinale en aromatische kruiden in bulk verkrijgbaar.
De productie
Of ze nu verkwikkend, geheugenstimulerend, anti-stress of rustgevend zijn, al de kruidentheeën van Marguerite zijn handgemaakt van gekweekte of wilde planten: het werk wordt met de hand gedaan, van het zaad tot het verpakken, inclusief het oogsten en drogen van de planten.
Van mei tot eind september-oktober worden de blaadjes en bloemen geplukt en vervolgens geplaatst in een droogkamer. Drogen is een zeer oude techniek die moet voldoen aan strenge regels op het gebied van temperatuur- en vochtigheidsbestendigheid. De temperatuur moet rond de 30 graden liggen. Het te drogen plantenmateriaal moet plat houten rekken worden gelegd. Men kan er ook bundeltjes van maken en ze ondersteboven ophangen. Op die manier kunnen lucht en warmte vrij circuleren om de ontwikkeling van schimmel te voorkomen. In november is het tijd om de geoogste materialen samen te stellen voordat ze worden verpakt en geëtiketteerd.
Marge
Marguerite maakt kruidenthee. Laten we duidelijk zijn : een kruidentheemaker is geen gezondheidsspecialist en daarom mag het etiket geen medisch gebruik vermelden en mag er ook geen medisch advies worden gegeven.
Marguerite of « Marge » voor de vrienden heeft een atypisch parcours achter de rug, maar zo rijk en veelzijdig ! Marguerite is psychologe van opleiding en de natuur is altijd een manier voor haar geweest om haar hoofd leeg te maken en « zichzelf te beschermen » tegen de problemen van patiënten die soms zwaar zijn. Marguerite is actief geweest op het gebied van de geestelijke gezondheid als psychosociale opvoeder in verenigingen die zorgen voor mensen met verslavingsproblemen. Nadien ging ze ook werken in een medisch huis. Welzijn en geestelijke gezondheid vormen de kern van haar acties, net als begeleiding. In haar laatste job was er een nauwere verbinding met de moestuin in die zin dat haar rol erin bestond workshops te organiseren voor scholen en patiëntenverenigingen met als kader en doel een moestuin in de stad…
Marguerite is opgegroeid in een omgeving waar het belang van een natuurlijk en gezond voedingspatroon aanwezig was. En dat is nu nog altijd zo. Grijpen naar heilzame kruiden is altijd een deel van haar leven geweest. Tot de dag dat ze deze kruiden zelf is beginnen kweken om ze in haar dagelijks leven te gebruiken en ze met anderen te delen via haar kruidenthee. Voor haar staat ‘zorg voor je lichaam en geest ’ in de brede zin van het woord centraal. Dit verklaart ook haar interesse voor tincturen en maceraten …
Marguerite heeft school gelopen in de biologische tuinbouw om groenten te kweken volgens biologische en duurzame productiemethoden. Op het familiale akkerland in Herne begon ze biologische groenten te telen voor een verkoop in de korte keten en later voor haar eigen gebruik en dat van haar directe omgeving. Marguerite heeft het beroep van gezondheidswerker, haar passie voor biogroententeelt en haar rol als moeder altijd weten te combineren.
Twee jaar geleden heeft Marguerite beslist om een opleiding in kruidenthee te volgen en in augustus van verleden jaar, toen ze zwanger was van haar kleinste spruit, Lison, heeft ze de stap gezet en haar activiteit opgestart. Het oogsten, drogen en bewaren van aromatische en medicinale planten is minder intensief dan tuinieren. De cyclus van het plukken en bewaren van planten is niet dezelfde als die van groenten. Alles start met de meidoorn waarvan de bloemen in de lente worden geoogst ! Er is inderdaad een zaai- en oogstkalender die moet worden gerespecteerd, maar het zaaien en oogsten gebeuren volgens het eigen tempo van de planten.
Marguerite wil nu een nieuwe impuls geven aan haar activiteit van kruidentheemaakster door van haar akkerveld een plaats van uitwisseling en ontmoeting te maken. Met veel plezier zal ze jullie ontmoeten « Onder de wilgen » in de « Haagstraat » te Herne. In het hoogseizoen zal ze er wekelijks twee dagen zijn, op maandag en vrijdag. Marguerite zal blij zijn jullie te verwelkomen, of het nu is om gewoonweg uit te waaien of om een handje toe te steken. Marquerite zal je de kneepjes van het vak leren en de geheimen onthullen van de plantenweelde die daar ter plekke te vinden is. Sowieso graag een seintje vooraf op het nummer 0477/41.72.14. We kijken uit naar de terugkeer van de zonnige dagen zodat het werk op het veld volop kan hervatten !
